Rất nhiều người Việt ám ảnh với việc học ngữ pháp tiếng Anh. Họ mua những cuốn sách ngữ pháp chuyên ngành về để "cày" và sau đó tự hỏi tại sao mình vẫn không thể giao tiếp, đọc viết tiếng Anh tốt được.

Ở hầu hết trường học Mỹ, trẻ em không phải học ngữ pháp. Thay vì thế, chúng học đọc. Ở cấp 1, trẻ em nghe đọc sách và đọc sách rất nhiều, tới nỗi hiểu được các cấu trúc ngữ pháp phức tạp mà không cần học.

Nhưng chúng ta là người Việt Nam và không sử dụng tiếng Anh hàng ngày, việc rập khuôn theo Mỹ e rằng cũng không hoàn toàn hiệu quả. Vậy, làm thế nào để học ngữ pháp? Theo kinh nghiệm của mình, có thể áp dụng một số phương pháp.

1. Đọc sách

Nhiều người nhìn thấy sách tiếng Anh là sợ. Lý do có lẽ là họ chọn loại sách quá khó với trình độ của mình. Chọn một cuốn sách vừa sức có nghĩa là lượng từ vựng không quá tải, và bạn có thể đọc, thưởng thức cuốn sách một cách thoải mái.

Khi đọc sách, bạn được "nạp" vào đầu một cách tự nhiên rất nhiều kiến thức ngữ pháp, từ cách dùng thì, đến giới từ, chia động từ... và quan trọng nhất là học được cách sắp xếp từ ngữ sao cho đúng, chuẩn và tự nhiên.

Một người đọc sách nhiều có thể không đạt điểm tối đa trong một bài thi ngữ pháp, nhưng khả năng cao là sử dụng được ngữ pháp trong giao tiếp và viết lách.

2. Dịch sách

Đối với người học ngữ pháp, việc dịch sách mang lại nhiều lợi thế. Khi dịch, bạn buộc phải hiểu được ý của người viết và đương nhiên là nắm rất vững những cấu trúc ngữ pháp và hàm ý của nó. Ví dụ:

- He liked his sister.

- He likes his sister.

- He's like his sister.

Một người "amateur" có thể đọc lướt lướt và tự nhủ hiểu câu này rồi. Nhưng nếu buộc phải dịch ra tiếng Việt, ai không vững ngữ pháp sẽ dịch sai ngay lập tức. Ý của 3 câu là:

- Nó từng quý em gái nó (giờ không quý nữa).

- Nó quý em gái nó.

- Nó giống em gái nó.

Hạn chế của dịch so với đọc là dịch mất rất nhiều thời gian và đôi khi cần cả kỹ năng ngôn ngữ nữa. Do đó, cùng thời gian, bạn dịch được một cuốn sách thì người khác đọc được vài chục cuốn rồi.

Nhưng nếu bỏ thời gian nghiên cứu và dịch trọn được một cuốn sách, khả năng cao là ngữ pháp của bạn đã rất tiến bộ. Rất nhiều người học ngoại ngữ thông qua phương pháp dịch là vì vậy.

3. Giao tiếp

Trẻ em Mỹ học ngữ pháp đầu tiên là qua giao tiếp và điều này đến một cách rất tự nhiên. Bạn cũng sẽ học nhiều cấu trúc ngữ pháp qua giao tiếp, đặc biệt nếu có điều kiện giao tiếp với người bản xứ. Hồi còn ở Mỹ, mình đã rất ngạc nhiên khi nghe con trai sử dụng "ngữ pháp" chuẩn chỉnh.

Tất nhiên, mình không phải trẻ con, cũng không sống ở Mỹ để học theo kiểu của tụi nhỏ. Tuy nhiên, giao tiếp tiếng Anh nhiều sẽ giúp bạn hoàn thiện ngữ pháp rất nhiều. Một phần là khi nghe tiếng Anh, bạn sẽ "học" được ngữ pháp và cách diễn đạt mới. Và hơn thế, khi giao tiếp, bạn sẽ phải "nói" và sẽ không thể biến ý tưởng của mình thành lời nói một cách tự nhiên nếu thiếu ngữ pháp.

4. Nghe tiếng Anh

Nghe là đầu vào quan trọng. Tất nhiên, phải đến 90% người học mình biết sợ nghe và nghe yếu nên làm sao mà nghe để học ngữ pháp được.

Thứ nhất, nếu nghe TV, bạn có thể bật "subtitle" (phụ đề) tiếng Anh lên để nghe và đọc. Việc xem TV như vậy sẽ giúp nâng cao khả năng nghe và ngữ pháp của bạn. Các chương trình phù hợp để luyện ngữ pháp là: thế giới động vật, game show, chương trình truyền hình thực tế. Nếu thích xem phim, bạn nên chọn phim tình cảm, sẽ có nhiều lời thoại và "chuẩn chỉnh" hơn nhiều so với phim hành động hay kinh dị.

Nếu nghe được đài hoặc CNN, bạn cũng có thể học được rất nhiều cả về từ vựng và ngữ pháp.

Bạn cũng có thể học ngữ pháp từ các tài liệu tiếng Anh như IELTS, TOEFL, hay sách luyện nghe khác. Đôi khi, chỉ cần tập trung nghe và cố hiểu người nói là bạn cũng tăng khả năng ngữ pháp của mình rồi. Còn nếu bạn mở "transcript" để nghiên cứu được nữa thì càng tốt.

5. Sách ngữ pháp

Đây là phương pháp học dễ gây chán nản nhất. Cuốn sách ngữ pháp thường sẽ giúp bạn làm bài kiểm tra tốt hơn, nhưng để ứng dụng vào giao tiếp hay viết thì sẽ tốn thời gian hơn nhiều.

Lời khuyên của mình là hãy thử hết các cách ở trên và áp dụng bước 5 cuối cùng. Như vậy, bạn không chỉ giỏi ngữ pháp, mà còn dễ dàng nuôi dưỡng được tình yêu với thứ ngôn ngữ toàn cầu này.

Quang Nguyen (Theo VNE.vn)